Terugblik: Schatgraven in muziek

Ondanks storm en regen komt er gelukkig toch een grote groep muziekliefhebbers naar de Muzieksalon. En men wordt niet teleurgesteld. Integendeel Rogier de Pijper, fluitist, heeft een boeiend muziekverhaal voorbereid met een aantal pareltjes uit de muziekgeschiedenis voor fluit en piano. Hoe gaat nu een beroepsmusicus te werk bij het instuderen van een compositie? Schatgraven noemt de Pijper dat. Want wanneer wordt een blad vol bolletjes en strepen echt muziek? Wat bedoelt de componist , hoe zou dit in die tijd geklonken hebben?

Op een prettige, geestige en interactieve wijze gaat de Pijper in anderhalf uur door de muziektheorie. Over toonladders en drieklanken, over maat, ritme en tempo en het karakter van een stuk worden we bijgepraat en meegevoerd in de muziekfragmenten.

Als start van de live uitvoering hebben Jetje en Rogier gekozen voor een stuk van George Crumb, helemaal terecht als eerbetoon aan deze onlangs overleden componist. De perfecte illustratie voor deze hele middag: immers Crumb heeft in het wonderschone stuk – Vox Balaenae – (de stem van de walvis) elk detail over de uitvoering uitgewerkt zodat er sprake is van een totaalervaring. De musici moeten met een masker op spelen! en in het zwart gekleed gaan en dat alles in een blauw licht. Hoor hoe de fluitist zingt en speelt tegelijk, luister hoe de piano met een knal invalt… alles geregisseerd om de onderwaterwereld in de oertijd met mysterieuze klanken ten gehore te brengen.

Dan duiken we terug in de tijd om te ontdekken hoe die 24 toonladders en drieklanken omgetoverd zijn tot zoveel soorten en stijlen in de muziek. Bijvoorbeeld bij Mozart: Pijper toont in de partituur van het fluitconcert waar de toonladders (blauw) en de drieklanken (rood) te ontdekken zijn, Dat is volgens hem de eerste exercitie om een componist te begrijpen. Samen met Jetje, die de orkest- en harppartij speelt, luisteren we naar een deel van het concert. Zo’n orkestpartij is altijd heel lastig, immers niet echt pianistisch geschreven. Maar het klonk licht en vrolijk, zoals dat bij veel stukken van Mozart het geval is.

Terug naar de Barok. We ontdekken hoe bij Telemann een motief met lange fluittonen steeds gevarieerder terugkomen. En natuurlijk mag Bach niet ontbreken. Hoe zou hij reageren als hij nu die mooie (gouden!) dwarsfluit hoort in samenspel met de volle klank van een moderne vleugel? In plaats van een traverso en klavecimbel. Echt, hij zou net zo enthousiast zijn als wij. Immers zijn composities blijven door alle eeuwen heen schitterend als deze zo harmonieus in samenspel worden uitgevoerd. Want dat doen deze musici: het is niet even de andere solist begeleiden. Het is voortdurend luisteren naar elkaar zodat men in een gezamenlijke muzikale adem een eenheid vormt. Terug naar de theorie. Hoe de barokmuziek gespeeld moet worden is al goed gedocumenteerd door de zoon van Bach. Dat geeft houvast. En de metronoom later geeft b.v. tempo-aanwijzingen. Maar het is toch de musicus die er muziek van maakt. Mooi dus om de verschillende interpretaties te horen van de Sonate voor fluit en piano – van Poulenc. Al in de eerste maten zijn er verschillen in accenten en tempo waar te nemen. Het is een bekend en vaak gespeeld stuk met zowel een opgewekte als een meer melancholisch karakter. Waarschijnlijk is de uitvoering van Jean Pierre Rampal zoals deze door Poulenc bedoeld is, omdat de componist deze voor Rampal heeft geschreven. (Nog op You Tube te beluisteren). Wij mochten genieten van de interpretatie van Jetje en Rogier.

Als afsluiting van dit muzikale feest worden we nog getrakteerd op een romantisch verhaal van de onbekende componist Mouquet over de god Pan en de herders.

Storm en regen zijn vergeten. Op deze muziekmiddag brak de zon door in licht, klankkleur en energieke warmte.

 

Elly Rozinga

Geen reacties op "Terugblik: Schatgraven in muziek"


    Plaats een reactie

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.