Terugblik: Jazz bij MuziekSalon Spronk

Wie altijd al meer wilde weten over swing, bebop, beat en de blues is zeker voldaan huiswaarts gekeerd na deze boeiende muzieksalon, die helemaal gewijd was aan de geschiedenis van de jazz.

Bij binnenkomst worden de bezoekers al getrakteerd op ritmische gitaarmuziek vertolkt door Peter Mingaars, de inleider van deze salon, en zijn collega Ben Boogaard.

En dan volgt een boeiende reis door de vorige eeuw aan de hand van de mijlpalen in de jazzhistorie. Met als eerste vraag wat nu het grote verschil is tussen de klassieke muziek en jazz. Improvisatie is het antwoord. Naast de grote symfonieorkesten bestaat al eeuwen de kamermuziek en volksmuziek in o.a. salonorkestjes.

En dan komen er in 1900 in New Orleans zwarte pianisten, die met de linkerhand een strak ritme spelen en met de rechterhand syncopisch gaan improviseren op de melodie: de ragtime is geboren! Getalenteerde muzikanten worden van de straat geplukt om te komen spelen in café’s en danslokalen en de eerste jazzcombo’s worden gevormd: melodische blaasinstrumenten trompet, trombone, klarinet en als ritme sectie: piano, banjo en slagwerk.

Mingaars heeft een keur aan oude filmbeelden en geluidsfragmenten bijeen gezocht. En zo zien en horen we ook de meest beroemde trompettist en zanger uit de beginjaren: Louis Armstrong. De grote doorbraak voor de jazzmuziek is ongetwijfeld voortgekomen uit de ontdekking van radio en grammofoon. Jazzmusici worden beroemd, gaan elkaar beïnvloeden en men gaat steeds vrijer improviseren. De saxofoon doet zijn intrede.

Zo laat Mingaars ons goed luisteren naar de manier waarop de muziekinstrumenten klinken: soms wat hees, schurend, dan weer vrolijk met toch altijd een melancholische ondertoon: de invloed van gospel en blues. Als mooi voorbeeld horen we Bessie Smith zingen, net perfect tegen de juiste toonhoogte aan en toch niet vals klinkend!!!

Vanuit New Orleans verspreidt de jazz zich over meerder grote steden in de VS en ontstaan stromingen als swing: denk aan Count Basie en Duke Ellington en bebop: voortgekomen vanuit improvisaties met beroemde namen als Dizzy Gillespie en Charlie Parker. Het lijkt zo een hele opsomming, maar Mingaars weet met humoristische anekdotes en het beeld – en muzikaal materiaal ons zeer geboeid te houden.

De jazz heeft ook tal van componisten beïnvloed: als eerste natuurlijk Gershwin, maar ook Ravel, Debussy en Rachmaninov hebben de ritmiek vanuit de jazzmuziek in hun composities verwerkt.

Met de opkomst van de popmuziek lijkt de jazzmuziek wat in de vergetelheid te raken, maar het is met name de grote Miles Daves die de jazz met de pop weet te verbinden: fusion genaamd. En zo luisteren we tot slot naar het schitterende nummer – So what – gebaseerd op slechts twee akkoorden.

Deze heerlijke muziekbijeenkomst krijgt ook nog een muzikaal slot met het enthousiaste optreden van de Oude stijl jazzband de High Five Seven, waarbij sommigen zelfs een dansje wagen!

Een mooie opmaat naar het Jazzfestival .